Inin tlahcuilolli nozo tlahtoliztli cenca tepitzin. Ce ahnozo miaquintin huiquipediatequitqueh tequipanoah ipampa ce cualli tlahcuilolli.

In cempohualxochitl ahnozo miccaxochitl (Tagetes erecta), ce tlanelhuatlamantli ipan in cenyeliztli in Asteraceae, ipehualiz tlatectli Mexihco ixquichca in Cuauhtemallan.

Cempohualxochitl
Cempōhualxōchitl.
Cempōhualxōchitl.
Cempōhualxōchitl.
Tlamatilizneneuhcayotl
Yoliztlahtocayotl: Tlanelhuayōtl
Nexeloliztli: Teconxinachtli
Tlamaniztli: Ōntzīntiliztica
Tenahuatiliztli: Asterales
Cenyeliztli: Ateraceae
Neneuhcāyōtl: Tagetes
Yōllamantli/
Tlanelhuatlamantli:
T. erecta
Ōmetica tōcāitl
Tagetes erecta
L.

In cempōhualxōchitl īxiuh momātia ītzalan 30 īhuān 110 cm. Īizhua tlātectli oc centlapal, pinnadas ca, motlanixeliuhticah īpan lanceados cotōncayōtl ahnōzo tlaneh[1] īhuān ciliados. In tlayōcoyalli xōchitl huel ahhuiyāc ca, īhuān ītlāpal xopaltic īxquichca cōztic ca. Moxōchyōtia ītzalan in xopantlah īhuān in tōnalco, ic in tlein piya in huehcāhua xōchyōtia. Ahohuihca cuepōni in īxināchyo.

Pēhualiztli

xikpatla
 
Cempōhualxōchitl

In cempōhualxōchitl īpēhualiz tlatēctli Mēxihco īxquichca in Tlahco Ixachitlān. In mīlpan īhuān cuauhtlah huel mochīhua īpan in tlahtohcāyōtl Chiyapan, Tlahtohcāyōtl Mēxihco, Morelos, Puebla, San Luis Potosí, Sinaloa, Tlaxcallān, Huāxyacac īhuān Veracruz.

Inīn xōchitl, in cempōhualxōchitl, īhuān in tlapaltecacayahtli quimachiliah īpan miac tlācatiyān iuhqui in Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl īhuān Francia.

Tlanemitīliztli

xikpatla
 
Cempōhualxōchitl tlamāhuichihchīhua Mictlanteuctli Mizquic

Miac mopixoa īhuān onca miac iuhquiyōtl īpan xōchipixcayōtl monemītiah īuhqui tlamāhuiztilīlōni tlanelhuayōtl[2]. In cempōhualxōchitl Mēxihco monemitiah īpan in Miccāilhuitl, in motlahtlālia in tlamāhuiztilia in tlamanalli, momoztli īhuān miccātlatatactzaccayōtl, ic in tlein nō motōcāitia miccāxōchitl. Tēl, īxquich in huehcāuhcayōtl nō mocua īhuān pahchihchīhua.

Īpan mīllahcayōtl cahhuīctlāza in nematodos, ītech in tlaxelolizhuīc in Pratylenchus penetrans, in tlein quimāhua cequi tlanelhuayōtl, iuhqui in xītomatl. Nō īhuān, moyehyecoah īhuan mochīhuah yancuīc iuhquīz īhuān tlachīhuallli tlazōllālli īpal in pani īyeniyōtl[3][4].

Īpan in huehhueh ticiyōtl, in tēihtic necocolizhuīc īhuān in tzoncōāhuīc. Īpan tōtōpixcayōtl, in xōchitl iuhquīztlāpalli īhuān tlācualli in caxtil īhuān in tōtōtetl tlachīhualiztli īca huel xopaltic in tōtōtetl īcōztica.

Occēquin

xikpatla

Inin cempōhualxōchitl no iuhqui ca ōtlachihuālo in popōchtli itech ōxitl īxōchiyō īhuān īca manzana ahhuiācāyōtl.

No xiquitta

xikpatla

Toquiliztequitl

xikpatla
  1. Tlaneh quihtoznequi dentado.
  2. NC State Horticulture
  3. Olabiyi, T. I. and E. E. A. Oyedunmade. (2007). Marigold (Tagetes erecta L.) as interplant with cowpea for the control of nematode pests. African Crop Science Conference Proceedings Vol 8. 1075-78.
  4. "Protabase: Tagetes erecta". Archived from the original on 2011-11-06. Retrieved 2011-10-25. 

Tēnōnōtzaliztli

xikpatla

Cequin tlatilantli

xikpatla