Protestantismo
Ca machiliztli in cristiana yōlpachihuiliztli īhuān tlateōmahuiztiliztli, ca tlatzīnichotīlli īpan tlayēccaquiliztli in Reforma īnelhuayo. In tlahtōlli momoloca ītloc Protestatio iuhqui tēnēhualo ic tlapāpahtiltin tlācah īpan Dieta de Speyer (1529 xihuitl) tēhuīcpa in necentlālīlli in achi mochintin católica. In tlahtōlli protestante (tlaneltoquilizihtlacoāni) quipiya cē chicāhuac nenecuilhuāztli antirromano auh achi miyacpa in tlatēctli neyōlpololiztica in necah in quitzomocyehyecoā quitepitōnoā ahmo nāmictli ahmo neneuhcāyōtl ic Roma. In tēyacatih cuauhtzonyōtl īpan tlatzīntīlōni protestantismo tlachīuhticah ic luteranismo, ic calvinismo īhuān zwinglianismo.
In Iglesia de Inglaterra quitlāliā netech tēīxneloliztli. Ca yehhuātl neloltīlo ic calvinistas ītloc ye uehcāuh tlamanitiliztli, māzō inīn mochi tlamanitiliztli quil mach nelihtōlo, ahmo ōquipatlac in teōyoh yōlpachihuiliztli prerreformistas. In tlahtōlli Iglesia de Inglaterra ōquicelihticatca in ihcuāc ōpēhuac in mācuīlpōhualxihuitl XVII zan iuh īmachiyo in tēīxnāmicqui, ye nō īpan Catolicismo Romano ye nō īpan Puritanismo, in quēmmayān in tēuctli Carlos I quinelihtoā ītlahzolōca ītech protestante teōmatiliztli. Zā tēpan in Restauración ōmopatlāhuac in tlamiliztli ic quinceliā in āquihqueh ahmo quitlamācāhuiliā ic nechīhualiztli in Iglesia de Inglaterra. Ca āxcān in mācēhualcopa, panmatilo ca nelli protestante in Iglesia de Inglaterra mā tēl oncah miyac anglicanotlācah quicuācuecuechōz.
In tēyacatih īxconēxiliztli īpan tlatzīntīlōni protestantismo ca yehhuātl zan ye nō mochi yōlcuēcuepqui:
- Tēpan itiya in Tlateōchīhualteōāmoxtli (Biblia) zan cē tzīntiliztli in tēnēxtīlli nelli.
- In tēizcaltiliztli justificación ic cel yōlpachihuiliztli.
- Auh in nōhuiyānyoh teōpixcāyōtl in mochi tlamahcēuhqui.
In Protestantismo quinēzcāyōtiā īpan ahcoquīzaliztli in Dios, quicuāxōchquetza in īmochīhualiz ic huīcpa huetziliztli īhuān in tlatzīntīlōni tlahtlacōlli. Nō quicuāxōchquetza in chicāhualiztli tlācaīxtlamachiliztli ic ahcicānequi in īmachiliz in Dios, neneuhca quiquīxtiliā in īxconēxiliztli tlateōmahuiztiliztli īpan cristianismo.