Diferencia entre revisiones de «Xōchitl»

Contenido eliminado Contenido añadido
p Bot: Migrating 125 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q506 (translate me)
Mocuepahua īhuīc Xochitl
Pantli 1:
#REDIRECCIÓN [[Xochitl]]
{{Cualli tlahcuilōlli}}
{{LengüetasArriba}}
{{Lengüeta1|'''[[Xōchitl|huēhuehtlahtōlli]]'''}}
{{Lengüeta2|'''[[Xochitl|yankwiktlahtolli]]'''}}
{{LengüetasAbajo}}
 
[[Īxiptli:Red rose.jpg|thumb|right|Xōchitl]]
[[Īxiptli:Arctotis.jpg|right|thumb|Xōchitl]]
[[Īxiptli:Little Flower.JPG|thumb|Xōchitl]]
 
'''Xōchitl''' ({{es2}} ''Flor'') ītōcā tlamantli [[cuahuitl|cuauhcopa]].
 
== Xōchitechcopa ==
Tlein xoxohuīc cahqui ichin tlaltihpahtle, tiquin tōcāyōtia cuāuhmeh, xihuitl, zacatl, īhuān cequime mo miahtia īcan tlein ītōcā toctzintle. Inōn toctle panquīza ichin xōchitl. Tlein xoxohuīc quipiya xōchitl āxcān quilia magnoliofitas.
Xōchitl tic tōcāyōtia cē tlamantli mozcaltia ichin xiuhmeh, cānin mo temaca tlein ītōcā mihtiliztli.
<!--
*'''Occe Mācēhualcopa'''.
XOCHITL Tlen xoxobik kajki ichin tlaltijpajtle, ti kin tokayotia kuafme, xibitl, zácatl, iwan sekime mo miajtia ikan tlen itoka toktzintle. Inon toktle pankisa ichin xochitl.
 
Tlen xoxobik ki pia xochitl axan kilia magnoliofitas.
 
Xochitl tik tokayotia se tlamantle moskaltia ichin xifme, kanin mo temaka tlen itoka mijtilistli.
-->
 
== Cemmelāhualiztli<ref>Inīn tlahcuilōlli tlatzīnichotilli īpan āmoxtli "Botánica", ōquihcuilo in huēyi tēmachtiāni Maximino Martínez īpan 1934</ref> ==
 
Ca [[cecniquīzaliztli|īcecniquīzaliz]]<ref>Cecniquīzaliztli = órganos, iuhqui quitlahtōlcuepa in Alfredo López Austin īpan āmoxtli "Cuerpo Humano e Idelogía" UNAM, 1992</ref> in xōchitl ic mocopīna in [[tlanelhuayōtl]] [[xinachtlanelhuayōtl]]. Ca nechīhualiztli ic tlanechicoliztli izhuatl yeh iuhqui mocuepa oc yeh cencah oc yeh ahmo miyac.
 
Zan īca in xōchitl tlatoquillōtihticah ic tziquiquiyotl (pedúnculo), in mopatlāhua ītlatzacuiticāyo iuh mochīhuaz in xōchitlālīlli (receptáculo) in cānin tlatlālihtihcac nepapan cecniquīzaliztli. Īpan tziquiquiyotl achtza motta izhuapil in ītōcā tziquizhuatl (brácteas) in īchihchīuhcāyo ca quipachoā in xōchitl. Inin tziquizhuatl zan ica onoca huel cualnēci in zan nehhuiyān xōchitl, in ye iuh motta īpan in ''bugambilia'', in canauhxōchitl īhuān in cuetlaxōchitl.
 
Cequi xōchitl monetechtlāliā iuhqui tlaololōlli īhuān quipiya in īxconēxiliztli zan cē xōchitl. Īnexcuītil on, in coctelxōchitl, in cocoxōchitl īhuān in ''crisantema''.
 
Īpan xōchitlālilli cah in xōchicecniquīzaliztli mani yahualiuhqui ihticpa netōcāyōtīlo [[malacachohqui]]<ref>quihtōznequi '''verticilo'''</ref> īhuān ca nāhui: in xōchicomatl, in xōchicopilli, in xōchitepōlli īhuān in [[xōchitepīlli]].<ref>el cáliz, la corola, el androceo y el gineceo</ref>
 
Quichīuhticah in xōchicomatl ic xoxoctic tlacotōnyōtl netōcāyōtīlo [[xōchicontlacotōnyōtl]].<ref>quihtōznequi '''sépalos'''</ref> Quēmmanyān -ma tēl- in tlapālloh xōchicomatl. Hueliz ''monosépalo'' ahnōzo ''polisépalo''.<ref>Hueli mihtōz: [[cēxōchicontlacotōnyōtl]] īhuān [[miyacxōchicontlacotōnyōtl]]</ref>
 
Quichīuhticah in xōchicopilli ic nepapan tlapāltlacotōnyōtl netōcāyōtīlo xōchizhuatl. hueliz cēxōchizhuatl ahnōzo miyacxōchizhuatl.
 
In xōchicomatl īhuān in xōchicopilli ca xōchiquimiliuhcāyōtl auh ītlamaniliz ic quipachōz in xōchitepōlli īhuān in xōchitepīlli, in tēyacatih cecniquīzaliztli ītech xōchitl.
 
Ca xōchitepōlli in oquichxōchitl ītlacopīnalizcecniquīzaliz, tlachīuhticah ic [[xōchitepilōlli]]<ref>quihtōznequi '''estambre(s)'''</ref> (ca iuhqui tepōlli). Cēcen xōchitepilōlli quipiya cē ītetepontepilōl (filamento) īhuān cē īcuā in ''antera'' ītōcā, īpan ''antera'' quipiya ōme xiquipiltōntli in cānin mochīhua in xōchitextli (polen). In ōme xiquipiltōntli tlatoquillōtihtihcac ic cē [[āmatlacotōnyōpil]]<ref>āmatlacotōnyōtl = lámina, āmatlacotōnyōpil = '''láminita'''</ref> netēnēhualo ''conectivo''.
 
Ca xōchitepīlli in zihuāxōchitl ītlacopīnalizcecniquīzaliz, tlachīuhticah ic [[achtapayōlchīuhqui]],<ref>quihtōznequi '''ovario'''</ref> in [[tziquicomōltemimilli]]<ref>quihtōznequi '''estilo'''</ref> īhuān in [[xōchitexcēlilli]].<ref>quihtōznequi '''estigma'''</ref> Īhtic achtapayōlchīuhqui mantoc in achtapayōlli (óvulos), inin zā tēpan yez in achtli.
 
== Occequīntīn macehuallahtōlcopa ==
* [[Pipillahtōlli]]: ''shuchit'' (xuchit)
 
== Tlahtōlcaquiliztilōni ==
<references/>
 
== {{SeeAlso}} ==
* [[Quilitl]]
* [[Cuetlaxōchitl]]
* [[Tzīncuauhyōtl]]
* [[Tlanelhuatl]]
* [[Xōchihcualli]]
* [[Izhuatl]]
* [[Xōchicōzcatl]]
 
{{Wiktionary|xōchitl}}
 
[[Neneuhcāyōtl:Tlanelhuayōmatiliztli]]
[[Neneuhcāyōtl:Xōchitl]]