Diferencia entre revisiones de «Cuauhtēmallān»

Contenido eliminado Contenido añadido
p Bot: Migrating 164 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q774 (translate me)
Sin resumen de edición
Pantli 70:
In achtopa chānehqueh in tlein ōnenqueh īpan inīn tlālli ōcatca in [[mayatlācah]] īpan xihuitl 2000 a.C. oc ye in caxtiltēcah ōhuāllahqueh in Cuauhtēmallān. Ītlahtōllo moxelhuia īpan ēyi cahuitl: ''preclásico'', ''clásico'' īhuān ''postclásico''. In cahuipan ''clásico'' inīn āltepētiliztli ōxōchicuepōn īpan in yehyecōlmatiliztli īhuān in tōltēcayōtl. Tēl in achto tlācatiyān ōmelahuac cahuipan in caxtiltēcah, īhuān āxcān āltepētlāliah in tlālli. Miac ''clásicas'' huēyi mayaāltepētl ōquintlālcahuiqueh ahmo huehca in xihuitl 1000 a.C.. In ''postclásico'' tlahtohcāyōtl īpan in tlahco tlālli -iuhqui in quiché tlahtohcāyotl ''Q'umarkaj'' ([[Otlatlān]])- tēl, xōchicuepōnyah īxquich in tlālpoloāni Pedro de Alvarado in xihuitl [[1523]] īhuān [[1527]] ītzalan.
 
InCuauhtēmallānIn Cuauhtēmallān ahco tlālli tlācah, iuhqui in [[cakchiquellācah]], in [[mantlācah]], in [[quichetlācah]] īhuan [[tzutujillācah]] īhuan in [[quekchitlācah]] īpan in tlani tlālli mictlāmpa Cuauhtēmallān oc tlachīhuah cē tāchcāuh tlācaolōlōlli ītech in cuauhtēmaltēcah.
 
Inin tlalpan hueyi tlacatlachihuayotl itechcopa arte ihuan ciencia, xi quipiya quemeh in calmanayotl, tlacuiloyotl, tlapohualyotl, astronomía, pintura, escultura ihuan ingeniería. Mayatlacah otlaquetz hueyi altepetl in cahuitl Pre Clásico quemeh huehuehaltepetl ipan San Bartolo, Cival, Nakbé, El Mirador, Uaxactún, Tikal, Ceibal, Río Azul, Yaxhá, Dos Pilas, Cancuén, Machaquilá, Aguateca ihuan Kaminal Juyú ihuan Abaj Takalik, inin tlacuitlapilohuah ahmo huehca ilhuicatl Pacífico.
 
[[Caxtillān]] otlapachouh Huēyitlahtocāyōtl Cuauhtēmallān in xihuitl 1821 īhuān quipiya īcelcatiyo ihuicpa [[Yancuīc Caxtillān]] in xiuhpan 1838.
 
==Cemānāhuacāyōtl== <!--Geografía-->
[[Īxiptli:United States-CIA WFB Map.png|250px|thumb|Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān]]
 
In Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl quimpiyah miaquīntīn tlālhuaqueh īca 48 tlahtohcāyōtl. Cuāxōchtia canahpa mictlāmpa īca [[Canada]] īhuān [[Cececpan mictlāmpa]], canahpa īcalaquitlāmpa nō [[Pacifico Huēyātl]], īhuān canahpa iquizāyampa [[Atlántico Huēyātl]], in iuhquin canahpa tlāpcopa [[Ayōllohco Mēxihco]], īhuān canahpa huiztlāmpa [[Mēxihco]]. [[Alaska]] īhuān [[Pacífico Huēyātl]] īcampa [[Tlālhuāctli Hawaii]], ([[Hawaii]], [[Niihau]], [[Kauai]], [[Oahu]], [[Maui]], [[Lanai]], [[Molokai]] īhuān [[Kahoolawe]]).
 
In tepētl ocachi cuauhtīc<ref>Quihtōznequi ''alto''</ref> [[Mc Keiley]] ompa tlalhuactli [[Alaska]] īhuān inīc ōme ocachi cuauhtīc nicān [[Tlālli]] Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl in [[Mount Albert]] īhuān [[Colorado]] ipan ''Rocky Mountains'' in ompa Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān, occe tepetl quemeh [[Mount Shasta]] ipan Sierra Nevada [[California]]co. In tepeyohtic sistema [[tepetlah Sierra Nevada]], [[tepetlah Apalache]], [[tepetlah Rockies]], [[Sierra Nevada]], [[Sierra Sangre de Cristo]], occequin. In [[ātōyātl]] ocachi huehca [[Mississipi]], occequin atoyātl quemeh [[Rio Grande]], [[Hudson]], [[Pecos]] īhuān [[Atoyātl Colorado]].
 
===Yōlcatiliztli=== <!--Fauna-->
Nō xiquitta Tlacetilīllahtohcāyōtēcah tōtōmeh quemeh in [[iztacuāuhtli]], [[tzopilōtl]], [[centzontli]], [[canauhtli]], [[ehēcatōtōlli]], [[zōlli]], [[huehxōlōtl]], [[cuauhchochopitli]], [[huītzilin]] ahnōzo yōlcah quemeh in [[temazātl]], [[mazātl]], [[tlācaxōlōtl]], [[tecuanōtl]], [[māpachtli]], [[coyōtl]], [[miztli]], [[techalōtl]], [[cōzamatl]], [[āyōtōchtli]], [[āmiztli]], [[huezacotl]], [[tōchtli]], [[āhuitzotl]], [[ocomiztli]] īhuān [[cipactli]], [[cuēchcoātl]], [[cueyatl]], [[tamazolin]], [[cōātl]], [[āzcatl]], [[pāpālōtl]], [[pipiyolli]], [[zāyōlin]], [[colotl]], [[xīcohtli]], [[chapōlin]], occequīntīn. Nīcan tlacatiyan cah occequin yolcah ihuicpa [[Europan]] quemeh in [[cahuāyoh]], [[cuācuahueh]], [[pitzotl]], [[Ichcatl (yōlcatl)|ichcatl]] occequintin.
 
== Cuauhtēmallān īxeliuhca ==