Diferencia entre revisiones de «Tōnalpōhualli»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Pantli 1:
{{FA}}
[[Imagen:Codex Magliabechiano 11R.jpg|300px|thumb|Tōnalpōhualli, centlaīxtli 11, Magliabechi Āmoxtli]]
'''Tōnalpōhualli'''. 1ahnozo, Tōnalpōhualli =tōnalpōhualli 260in māhtlacyēmpōhualli [[Tōnallitōnalli]] catca.
:In tlein tēchxotomecayōtiā in tonemiliz, cah tlapōhualiztli īca ticmatih in āxcān mochipa. In ilhuicamatiliztli īhuān tlālticpacāyōtl in īxnāmicticateh tlācatzālan. Iuh cah ilhuicatl zan nō iuh in tlālticpac, in mochi yeliztli mīxcocoā in tlācatl, cah inīn quichīhua cāhuitl mahtlācpōhualilhuitl īhuān yēpōhualilhuitl, iuhqui in conētl huēyiya ihtec nāntzin (266-270 ilhuitl)
 
==Tlahtōllōtl==
:In tōnalpōhualli cah neneuhca tlapōhualtocaliztli in oncah mahtlāctliomēyi tlapōhualli man ītloc quicentēca cempōhualli tlahcuilōmachiyōtl. Nimān quicentēca ītloc xihuitl.
:In tlein tēchxotomecayōtiā in tonemiliz, cah [[tlapōhualiztli]] īca ticmatih in āxcān mochipa. In ilhuicamatiliztli īhuān tlālticpacāyōtl in īxnāmicticateh tlācatzālan. Iuh cah ilhuicatl zan nō iuh in tlālticpac, in mochi yeliztli mīxcocoā in [[tlācatl]], cah inīn quichīhua [[cāhuitl]] mahtlācpōhualilhuitl īhuān yēpōhualilhuitl, iuhqui in conētl huēyiya ihtec nāntzin (266-270 ilhuitl)
 
:In tōnalpōhualli cah neneuhca tlapōhualtocaliztli in oncah mahtlāctliomēyi tlapōhualli man ītloc quicentēca cempōhualli tlahcuilōmachiyōtl. Nimān quicentēca ītloc [[xihuitl]].
:Nicān oc nepa tictepānah cē tōnalpōhualli.
 
:Nicān oc nepa tictepānah cē tōnalpōhualli.
 
==Cē Cipactli==
Línea 14 ⟶ 17:
 
==Cē Ocēlōtl==
[[Imagen:Ocelotl.jpg|75px|thumb|leftright|Ocēlōtl]]
:In ahmo cualliahcualli tōnalli. Auh in āquihqueh īpan tlācatiya in, in ahzo pilli ahnozo mācēhualli iuh mihtoā, yāōmicqueh, huizzōya, cāhualōya, calaquilōya, ahxihuaya īhuān mochi ahmo cualli in īmahcēhual, in īicnopil mochīhuaya, zan teuhtli, tlahzōlli in milakatzotinemi.
 
:In Quetzalcōhuatl īteōuh, tlatta mictlāmpa.
Línea 26 ⟶ 29:
 
==Cē Xōchitl==
[[Imagen:Xochitl.jpg|75px|thumb|leftright|Xōchitl]]
:Inīn tōnalli tlahco: achi tētolīnih īhuān achi cualli. Auh in āquin ahmo īpan mihmatiya in ahtle quittaya, īxkich quipoloāya inic cuīcani, inic tōltēcatl. Intlā ye oncān īnecuiltonōl. Auh ye conpohpōhua īxco, īicpac ye quimana.
 
Línea 38 ⟶ 41:
 
==Cē Miquiztli==
[[Imagen:Miquiztli.jpg|75px|thumb|leftright|Miquiztli]]
:Auh inic cualcān, yēccān īpan machōya īca oncān nehuauhtīlōya, inic ahmo zan ye nō mozōmāz, monehnequiz, cah iuh mihtoāya, in āquin quicneliā, in ōconmahuizōlti, in ōīxpan conquīxtih, in ītzopēlica, in īāhuiyaca in ītētlaōcoliliz zan ye nō conināyiliā, conihcuāniliā.
 
Línea 50 ⟶ 53:
 
==Cē Malīnalli==
[[Imagen:Malinalli.jpg|75px|thumb|leftright|Malīnalli]]
:Inīn ahcualli tōnalli, tēcuāni, ihmacaxōni, in āquin īpan tlācatiya, zan motolīntinenca, tēl quittaya in īneyōllāliliz. Auh zan ompolihuiya, zan onquīztiquīza.
 
Línea 62 ⟶ 65:
 
==Cē Tecpatl==
[[Imagen:Tecpatl.jpg|75px|thumb|leftright|Tecpactl]]
:Inic mahtlāctetl quil cualli in tōnalleh, auh quil in āquihqueh oncān tlācatiyah chicāhuaqueh catcah, īhuān tekihuahcātizqueh. Auh quil cihuah oncān tlācatiyah oquichyōllohqueh catcah, mochi in hueli catca, cencah huel quinēxtiāya in īntlatqui.
 
Línea 74 ⟶ 77:
 
==Cē Cuetzpalin==
[[Imagen:Cuetzpalin.jpg|75px|thumb|leftright|Cuetzpalin]]
:Ahnōzo cuetzpalli, inīn cualli tōnalli, in āquin īpan tlācatiya cencah chikāhuac, chicāhuanacayo aīc cencah mococōz. Auh intlā canah onhuālhuetzi ahcān conmati, mēuhtihuetzi, pohpoxiuhtēhua, Intlā miyac tlatequiz īhuān ahmo tlahuāhuanaz, ahmo quicāhuaz, ahtlamiz cualli ītōnal.
 
Línea 86 ⟶ 89:
 
==Cē Itzcuintli==
[[Imagen:Itzcuintli.jpg|75px|thumb|leftright|Itzcuintli]]
:Cah cualli tōnalli in āquihqueh īpan tlācatiyah yezqueh tētēuctin ahnozo huēyin tlahtohqueh; yāōpan yāz īhuān quimānaz in māmāltin. In Xiuhtēuctli cah ītōnal, in tletl, in copalli, in āmatl ītlacual.
 
Línea 98 ⟶ 101:
 
==Cē Cōzcacuāuhtli==
[[Imagen:Cozcacuauhtli.jpg|75px|thumb|leftright|Cōzcacuāuhtli]]
:In āquin tlācatiya quihuālcualtiāya, quihtoā huēhuetiz, ilamatiz, quitlamatiz quitlamitēhuaz in pāquiliztli, īhuān mocuiltonōz, tlamahuizōz in tlālticpac. Auh tēl za nō īpantiā, in āquin iuhqui mochīhuaya, yehīca cah miyec tlācatl miquiya in īpan tlācati.
 
Línea 110 ⟶ 113:
 
==Cē Ehēcatl==
[[Imagen:Ehecatl2.jpg|75px|thumb|leftright|Ehēcatl]]
:Inīn ahmo cualli, quihtoā tēpoloāya; in motēnēhua huel tēhuichtecqueh, tētzontzomeh, tēpatlachtin. In yehhuāntin tēmāmācpalihtōtihqueh. Auh inīn tōcāyōtīlo tētzotzomeh: intlā canah huel ōānoqueh, zan quintētēpachoā, quintētzicali tetica, huetzi tetl īpan īcuā, quintētētzotzona.
 
Línea 120 ⟶ 123:
 
==Cē Tōchtli==
[[Imagen:Tochtli.jpg|75px|thumb|leftright|Tōchtli]]
:Inīn cah cualli tōnalli. In āquin tlācatiya īpan tōnalli, cencah motlaēlcōltiāni, tlatequipanoāni, mocuiltonoāni. Quil nochipa tlatequiz, mochi quichīhua in xōchtiā.
 
Línea 126 ⟶ 129:
<!-- Tonalpohualli: en:The Count of Fate -->
 
==No xiquitta==
*[[Tōnalpuhque]] <!-- en: "counters of days" -->
*(en:Periods):
*[[tonalpuhqueNemontemi]] (Maya: Uayeb) <!-- en: five "counterssuperfluous, ofuseless" days" per year -->
**[[NemontemiXihuitl]] (Maya: UayebHaab, tun) <!-- en: five "superfluous, useless" days per365-day year -->
**[[XihuitlXiuhmolpilli]] (Maya: Haab, tunhunab) <!-- 365-day year -->
**[[XiuhmolpilliXiuhpohualli]] (Maya: hunab) <!-- 365-dayen: agricultural and yearceremonial calendar -->
**[[XiuhpohualliCuāuhxicalli]] <!-- en: agriculturalAztec andCalendar ceremonialor Sun Stone; The 365-day period: ritual calendar; Seasonal Calendar -->
**[[Cuauhxicalli]] <!-- en: Aztec Calendar or Sun Stone; The 365-day period: ritual calendar; Seasonal Calendar -->
 
=={{Links}}==
*[http://www.amoxtli.org/cuezali/tonal.html amoxtliAmoxtli.org: The Aztec Gateway: The Tonalpohualli] - {{en}}
*[http://www.geocities.com/a1ma_mia/calendar/mesocal.html Mesoamerican Calendars] See:- "TABLE 2. Sign Meanings".{{EnUs}}
*[http://www.tonalpohualli.com.mx/ Tonalpohualli™] - {{en}}
*[http://wwwuser.gwdg.de/~agruens/aztec/relignat.html Andreas Grünschloß -- Encyclopedia of Religion and Nature - 2002: Aztec Religion and Nature (Precolumbian)] - {{de}}
 
{{StartMessage}}
 
[[Categoría:TonalmatxiotlTōnalmatxiotl]]
 
[[en:Tonalpohualli]]