Chihuahua, Chihuahua
Chihuahua nozo Altepetl Chihuahua (caxtilahtlahtolli: Ciudad de Chihuahua), ce altepetl in ompa Chihuahua altepetlahtohcan, altepetl itecuacan cah ipan Tlahtohcayotl Chihuahua. Chihuahua altepetl inic ome altepenanyotl ica 925 762 chanehqueh icopa tlahtohcayotl.
| Altepetl Chihuahua Ciudad de Chihuahua | |
| Altepetl | |
 |
 |
| |
| Tlacatiyan -Tlahtohcayotl -Onohuayan -Altepetlahtohcan |
 Mexihco ChihuahuaChihuahua |
| Tlaixpayotl - Campa |
6.2 km2 |
| Ancayotl | 28° 38′ 12″ N 106° 04′ 35″ O |
| Huehcapancayotl | ( msnm) |
| Chanehqueh - Campa - Pozahuacayotl - Campa |
925 762 chan. chan/km² |
| Tlahtolli | Caxtilahtlahtolli |
| IDN - Campa |
|
| PIB - PIB Per Capita |
$ MDD $ USD |
| Altepetzintiliztli | 1424 |
| Altepetequihuah | Marco Bonilla Mendoza |
| UTC | UTC-6 |
| Tlacatocayotl | Chihuahuatecatl |
| CP | |
| Nenecuilhuaztli - USPS - ISO 3166-2 |
|
| Nenecuilhuaztli | |
| Matlatzalantli | [http:// ] |
Iteyacanaliz ce altepetl, Chihuahua altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya tepoztequitiyotl, tepeoztoyotl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Chihuahua, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa pochtecayotl huan tiyanquiztli.
TlaltocayotlXikpatla
Inin tlalli omoteneuh itlaltocatzin ipal nahuatlahtolcopa: «Chichihuahua». In huehcauh tocaitl quichihuah in tlahtolli chichi huan -huahua, in ipal in tlalpan oncatcah huahualoa chichimeh, nahuatlahtoltica. Occe iyolotlahtol, tarahumaratlahtolcopa Xiwara.
HuehcapatlahtoliztliXikpatla
Ixachitlan ahci ce hueyi tecuanixachichitlan ipan Tlahtocayotl in Cepanca, tlen mah pano ipampa tlalli Utah, Colorado, Arizona, Yancuic Mexico huan Texas; in iuh Mexico tlahtohcayotl Chihuahua, Sonora huan Durango.
In huehuealtepepan ocachi huan ipampa ayamictlan Mexico, inin izcalli, acoquitzaliztli ica icnotl oyeya xiuhtintitlan XIII ihuan XV, achtotipan ihcuac caxtiltecah oaciuh. In tlachihualtlacayotl Paquimeh ocueponi niman zanyeyo ayamictlani tlahtocayotl ihuicpa Chihuahuac ihuan occequintin tlalli inic Ixachicuauhtlan.
In 24 de junio xiuhpan 1562, caxtiltecatl Francisco de Ibarra onemic ce expedición ipampa Durango ihuan Chihuahhua, motenehua nican Yancuic Vizcaya huan in 20 de marzo xiuhpan 1598 oahci ompa in Atoyatl Sacramento ce achcauhtoca europatlacameh pampa axcan in Altepetl Chihuahua.
Nahuatlahtolli acicamatiayah huan tlahtoayah cenca cualli ipampa mecatlachihualtlacayomeh ihuan pochtetecayo ma quipiayah ica tlacayomeh quemeh toltecah ihuan aztecah. Chichimecah in atleinemic calpolli ihuicpa Paquimeh mah otlamic ipan xiuhmolpilli XXI, ohcequin calpolli mopolihuioh ihuan amotlacahuan moteneloah ica ohce calpolli mah mexicah, pimatlacameh huan caxtiltecah.
TlalticpacmatiliztliXikpatla
Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl canah mictlampa ica Juan Aldama, canah huitztlampa ica Mapollan, canah tonalquizayampa ica Chavarría, ihuan canah tonalcalaquiyampa ica Colonia Sacramento.
TepeliztliXikpatla
In Altepetl Chihuahua tlatectli ipan in Chihuahua Tlahuelmayan, tepeyahualolli ica tepetl huan tepehuahcan itech in Maxalcan. Tlatectli in 40km tlapcopa in Cerro Grande.
AtiliztliXikpatla
Itechpa in atl, tlatectli ipan in atoyatl, tlen meya ipan in mictlampa, in huitztlampa huan in tlapcopa; ahci in Rejón atezcatl. Occe atoyatl in tlen meya ipan in altepetl in Sacramento atoyatl huan in Rejón atoyatl ca.
YeyantliXikpatla
| Metzpohualli | Ø t° (°C) |
Min. t° (°C) |
Max. t° (°C) |
(mm) |
| Metztli enero | 19.9 | –7.0 | 38.0 | 40 |
| Metztli febrero | 22.9 | –5.6 | 39.5 | 36 |
| Metztli marzo | 25.6 | –1.0 | 40.2 | 50 |
| Metztli abril | 28.9 | 5.0 | 42.5 | 48 |
| Metztli mayo | 13,6 | 8.0 | 43.0 | 55 |
| Metztli junio | 32.1 | 11.5 | 44.0 | 39 |
| Metztli julio | 32.0 | 11.0 | 45.0 | 41 |
| Metztli agosto | 32.8 | 16.5 | 43.0 | 34 |
| Metztli septiembre | 28.7 | 2.0 | 41.0 | 122 |
| Metztli octubre | 26.4 | 2.0 | 39.0 | 65 |
| Metztli noviembre | 22.7 | –5.0 | 39.0 | 43 |
| Metztli diciembre | 20.2 | –7.5 | 39.0 | 36 |
Ompa Chihuahua altepetl quipiya cepayahuitl ipan tlaceceyan, itechpahuicpa metztli diciembre canah metztli febrero. ihcuah quipiya huelitic quiyahuitl.
YoliztliXikpatla
Altepetl Chihuahua iyoliz hueyi, quipia ome yeyantli. Nican quipia hueyic tepehuahcan, quiyauhcuauhtlatli, huacqui teotlalli moihtoa llanos, quipia atl ipampa atoyatl huan atepantli.
No xiquitta nican Chihuahua altepetl, ce cualcan quipia yolcameh nepapan, ininqueh chichinimeh in motohtli, tlacuachin, tlahcomiztli huan epatl.
TeyacanaliztliXikpatla
NeteicniuhtiliztliXikpatla
Altepetl Chihuahua ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh.
| Altepetl | Tlacatiyan | Xihuitl |
|---|---|---|
| Albuquerque |  Tlahtohcayotl in Cepanca
|
1997 |
| Pueblo | Tlahtohcayotl in Cepanca
|
1978 |
Tlanonotzaliztli huan huaznenquiXikpatla
Altepetl Chihuahua quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación. Ehcahuaznenqui, quipia ce total itechpa 230,000 m² ohtli, tomando en quipiya 68,000 del Hueyi Tepoztototlatiloyan Chihuahua.
TequitiliztliXikpatla
Chihuahua ce altepetl ipan Mexico. Tlapixcayotl ipan Chihuahua altepecalpolli ca cintli, zacacintli, xalxocotl, ahuacatl, yoloxocotl, lalaxtli, xitomatl, miltomatl, tlalcamohtli, xonacatl, xocomecatl, ohcequin; xochicualli tlanamaca ohcequin altepemeh ipan tiyanquiztli nozo tiyanquiztiloyan. Nican yeyanyotl tonalli ica quiyahuitl.
Chihuahua altepetl nohuan pitzopixcayotl, cahuayohpixcayotl, cuacuahuehpixcayotl, pipiyolpixcayotl huan ichcapixcayotl ipan xoxohuic ixtlahuahcan afuera itechpahuic altepetl nozo altepemaitl.
ChanehmatiliztliXikpatla
Chihuahua altepetl quipia 925,762 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).[1]
| Xihuitl | Chanehqueh |
|---|---|
| 2000 | 422 198 |
| 2010 | 809 232 |
| 2020 | 925 762 |
TemachtiliztliXikpatla
_-_Chihuahua,_Chihuahua_-_01.JPG)
Chihuahua altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah Universidad Autónoma de Chihuahua, Universidad Politécnica de Chihuahua. Universidad Libre, Instituto Tecnológico de Chihuahua, Universidad Tecnológica de Chihuahua huan, Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Chihuahua, Universidad La Salle Chihuahua, ce pani tlamachtiloyan itech Chihuahua altepeticpac.
In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in Escuela Secundaria, noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 93,44 % chanehqueh.
TequinemiliztliXikpatla
TequichihualiztliXikpatla
Altepetl Chihuahua ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Chihuahua tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli.
MacehualiztliXikpatla
Altepetl Chihuahua ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol.
TlatzohtzonaliztliXikpatla
Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in musica sacra, teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin cuicayotl cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui banda, cumbia, balada nozo tlatlamantic tlatzotzonaliz.
TlaixcopinalliXikpatla
In Aitualli Chihuahhua.
In Calacoayan (La Puerta).
MomotlaliztliXikpatla
In momotlaiztli ipan Chihuahua ca ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli.
| Calpolli | Momotlaliztli | Mahuiltiliztli | Momotlayocan |
|---|---|---|---|
| Chihuahua Fútbol Club | Neicxitapayolhuiliztli | Liga Premier MX | Tecnológico de Oaxaca |
| Dorados de Chihuahua | Béisbol | Liga Nacional de Béisbol | Estadio Eduardo Vasconcelos |
No xiquittaXikpatla
ToquiliztequitlXikpatla
- ↑ INEGI, Chihuahua tlahtohcayotl, Chihuahua altepetlahtohcan; 1 metztli agosto itech 2022 xiuitl. (caxtillantlahtolcopa)
Occe necuazaloliztliXikpatla
| Chihuahua Onohuayan |
|---|
| Altepetlahtohcan Aldama | Chihuahua | Coyametl | Gran Morelos | Dr. Belisario Domínguez | Gran Morelos | Manuel Benavides | Nonoava | Ojinaga | Riva Palacio | San Francisco de Borja | Santa Isabel | Satevó Altepetl |